Oran Kalkınma Ajansı Genel Sekreter Vekili Ahmet Emin Kılcı
Oran Kalkınma Ajansı
Sayın Kilci, Ajansı’nızın bünyesindeki iller ve faaliyetleri hakkında okuyucularımıza biraz bilgi verir misiniz?
Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, 26 Düzey II bölgesinden biri olan TR72 Bölgesi’nde (Kayseri, Sivas, Yozgat) Kalkınma Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet göstermektedir.
Diğer Ajanslarda olduğu gibi, Orta Anadolu Kalkınma Ajansı da; • Kamu ve özel sektör arasındaki iş birliğini kuvvetlendirmek, • Ülke kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak, • Ulusal kalkınma planları çerçevesinde bölgesel kalkınma için yereldeki potansiyelleri harekete geçirmek • Bölgesel kalkınmışlık farklarını azaltmak gibi görevlerle kurulmuştur.
Orta Anadolu Kalkınma Ajansı organizasyon yapısı ise şu şekildedir;
• Yönetim Kurulu, karar verme organıdır. • Kalkınma Kurulu, bölgesel gelişme konusunda danışma organıdır. • Genel Sekreter, yürütme organıdır. • Ajans Çalışma Birimleri • Yatırım Destek Ofisleri, Genel Sekretere bağlı birimler olup, TR72 Bölgesi’ne yatırım çekmek ile görevlidirler.
ORAN’ın amacı; kanunda belirtildiği üzere, kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki iş birliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmaktır.
Ajansınızın finansal kaynakları nedir?
Ajans gelirlerinin büyük bir kısmı merkezi yönetim bütçesinden ayrılan kaynaklardan oluşmaktadır. Bir diğer önemli kaynak ise; bir önceki yıl gerçekleşen bütçe gelirleri üzerinden, bölgedeki il özel idarelerden, belediyelerden, ticaret ve sanayi odalarından aktarılan paylardır. AB ve diğer uluslararası fonlardan sağlanan kaynaklar, bağış ve yardımlarda Ajans finansal kaynakları arasında bulunabilir.
Ajansınıza sunulan projelerin alabilecekleri mali destek için alt ve üst sınırlar nedir?
Kalkınma Ajansları, bölgesel kalkınmanın hızlandırılması amacıyla, Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği, Destek Yönetim Kılavuzu ve ilgili başvuru rehberlerinde belirlenen hususları göz önünde bulundurarak, bölge aktörlerine mali ve teknik destek sağlayabilmektedir. Ajansımızın teklif çağrısına çıktığı KOBİ programlarında genel olarak destek oranını P ve destek üst limiti 200.000 TL-500.000 TL, alt limiti ise 20.000 TL-100.000 TL olarak belirlenmiştir. KAMU programlarında ise destek oranı u ve destek üst limiti 500.000 TL- 1.000.000 TL ve alt limiti 50.000 TL-100.000 TL olarak belirlenmiştir. Mali destek programlarının alt ve üst limitleri belirlenirken destek bütçesinin büyüklüğü ve hedef kitlenin ihtiyaçları da belirleyici bir faktör olabilmektedir.
Bölgenizde desteklenen alanlar nelerdir, ve bunu hangi kriterlere göre belirliyorsunuz?
Orta Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından mali destek programları, Kalkınma Planları, Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi (BGUS) çalışmaları, diğer ulusal strateji ve politika belgesi öncelikleri, 5449 sayılı Kanun hükümleri, Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet Destekleme Yönetmeliği, Destek Yönetim Kılavuzu ve TR72 Bölgesi 2014-2023 Bölge Planı çalışmaları esas alınarak hazırlanmaktadır.
Bölge Planı hazırlık sürecinde yapılan mevcut durum analizleri sonucunda bölgemiz için gelişme eksenleri ve öncelikli alanlar belirlenmiştir.
Gelişme Eksenleri ve Öncelikli Alanlar
Girişimcilere proje hazırlama aşamasında da destek veriyor musunuz?
Mali Destek Programlarının açıklanmasından 2-3 hafta sonra yararlanıcılara yönelik olarak proje döngüsü eğitimi verilmektedir. Eğitimler 3 ilde de yapılmakta olup, isteklilerin sayısına göre bir ilde birden fazla proje döngüsü eğitimi de verilebilmektedir. Başvuru sürecinin ilerleyen dönemlerinde yararlanıcılara yönelik 3 ilde de Teknik Yardım Masaları açılmaktadır. Teknik Yardım Masalarında, hazırlanan projelerin niteliğine ilişkin herhangi bir kontrol yapılmayıp yalnızca başvuru formu, iş planı ve diğer eklerde anlaşılmayan hususları açıklayıcı ve gerekli belgelerin tamamının yer alıp almadığı ve başvurunun usulüne göre hazırlanıp hazırlanmadığı yönünden destek verici nitelikte bilgilendirme yapılmaktadır.
Size ulaşan projeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Başvurular, Ajans tarafından bağımsız değerlendiriciler ve değerlendirme komitesi desteği ile incelenip değerlendirilmektedir. Değerlendirme süreci ön inceleme ile teknik ve mali değerlendirme olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır:
Ön inceleme aşamasında idari kontrol ile uygunluk kontrolü yapılır. Sadece ön incelemeyi geçen başvurular değerlendirme işleminin sonraki safhalarına alınmaktadır.
Teklif edilen bütçe de dâhil olmak üzere başvurular, değerlendirme tablosundaki kriterlere göre değerlendirilmektedir. Değerlendirmede sırası ile başvuranın mali ve yönetim kapasitesi, proje konusunun programın amaç ve öncelikleri ile ilgililiği, önerilen yöntemin uygunluğu ve geçerliliği, projenin destek sonrası sürdürülebilirliği ile projenin bütçe ve maliyet etkinliği göz önüne alınmaktadır.
Projeleri değerlendirecek Bağımsız Değerlendiriciler (BD) sistem tarafından otomatik olarak belirlenmekte ve BD’ler bütün değerlendirme ve puanlama işlemlerini tamamen ORTA ANADOLU KALKINMA AJANSI KAYS proje ve faaliyet destekleme sistemi üzerinden yapmaktadır.
Değerlendirmenin sonunda, altmış beş (65) ve üzerinde puan alan başvurular başarılı projeler olarak listelenir. Başvurular en yüksek puanı alan tekliften başlayarak sıralanır ve destek dağıtımı bu rehberde belirtilen programın toplam bütçesi çerçevesinde söz konusu sıralamaya göre yapılır.
Dileyen herkes desteklerinizden yararlanabilir mi?
Proje başvurusunda bulunacak olan yararlanıcıların KOBİ vasıfları bulunmalıdır. Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik 1 kapsamında KOBİ olarak faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişi olması (250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hâsılatı ya da mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon Türk Lirası’nı aşmayan işletmeler) gerekmektedir.
Kar amacı gütmeyen kurumların ise proje başvuru rehberinde tanımlanan kuruluşlar arasında yer alması gerekmektedir.
Teklif çağrısı kapsamında sunulan projelerde Yatırımlarda Devlet Yardımları’nı düzenleyen 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nda belirtilen desteklenmeyecek sektörler/yatırımlar desteklenmemektedir.
Desteklerle ilgili mali çerçeveyi de anlatabilir misiniz?
Programlar kapsamında yararlanıcılara 100.000 TL ile 500.000 TL arasında hibe desteği verilmektedir. Yararlanıcılar için eş finansman oranı yaklaşık P oranındadır. Alınan destekler yeni makine alımlarında kullanılmaktadır. KOSGEB, TÜBİTAK gibi desteklerin yapısı düşünüldüğünde Ajans destek sistemi belli bir boşluğu doldurmaktadır. Aynı zamanda daha anlaşılır ve hızlı bir süreç yönetimi mevcuttur.
Bölgede üretimi olmayan ürünleri üretmek isteyen firmalar projelerinde Ar-Ge içeriği de bulunmuyorsa en uygun destek mekanizması olarak Ajans desteklerini bulmaktadır. İhracat miktarını artıracak ve cari açığı azaltacak yeni uygulamalar için Ajans desteği her sene açılan ve yerelde takip edilebilen bir programdır.
İlk defa proje yürüten çoğu firmanın Ajans uzmanlarının desteğiyle projeyi sonlandırmayı başarmaları ve diğer desteklerden farklı olarak proje yürütme sürecinde yararlanıcılara bürokratik işlemlerinde bir anlamda danışmanlık ve mentörlük sağlanması bölgemizde proje kültürünün yaygınlaşmasında etkili olmuştur.
Röportaj: Emel Lakşe