Fırat Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mesut Öztop

"

Fırat Kalkınma Ajansı’nın bünyesindeki iller ve faaliyetleri hakkında bilgi verir misiniz?

Kalkınma Ajansımız TRB1 Bölgesi illeri olan Bingöl, Elazığ, Malatya ve Tunceli illerinde faaliyet göstermektedir. Genel Sekreterlik Malatya’dadır. Fırat Kalkınma Ajansı 2010 yılından bu yana Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illerinde, ulusal düzeyde Kalkınma Bakanlığı’nın koordinasyonunda, kendine özgü teknik ve finansman mekanizmasına sahip, kâr amacı gütmeyen, kamu, özel sektör ve STK’lar arası iş birliğini geliştiren, teknik kapasitesi yüksek, icracı olmayan fakat destekleyici, koordinatör ve katalizör olarak faaliyet gösteren bir kurumdur. Esas amacı kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltılmasına katkı sağlayacak eylemlerin içinde yer almaktır. Ajansımız faaliyet göstermeye başladığı 2010 yılından 2016 yılının sonuna kadar özel sektör, kamu kesimi ve sivil toplum kuruluşlarının uygulayıcı olduğu toplam 558 projeye yaklaşık 92 milyon TL tutarında destek sağlamış olup uygulayıcı kuruluşların eş finansmanı ile hayata geçen projelerin toplam bütçesi 167 milyon TL dolayında gerçekleşmiştir.

Ajansınızın finansal kaynakları nedir?

Merkezi bütçeden aktarılan payın yanı sıra bölgemizde faaliyet gösteren belediyeler, il özel idareleri,  sanayi ve ticaret odalarından aktarılan paylar ajansımızın finansman kaynaklarını oluşturmaktadır.

Ajansınıza sunulan projelerin alabilecekleri mali destek için alt ve üst sınırlar nedir?

Ajansımızın özel sektöre ve kamu kesimine verdiği destek tutarlarının alt ve üst limiti mali destek programlarının çerçevesi ve içeriğine göre değişmekte olup 2016 Yılında Kamu kesimi ve sivil toplum kuruluşlarının başvurabildiği Yaşam Kalitesi Ve Sanayi Altyapıları Mali Destek Programında asgari destek tutarı 200.00 TL, azami destek tutarı ise 1.000.000 TL olmuştur. 2016 yılında özel sektöre hitap eden İmalat Sanayinin Geliştirilmesi Mali Destek Programında alt destek limiti 100.00 TL üst limit ise 400.000 TL olarak gerçekleşmiştir. Kamu kesimi ve sivil toplum kuruluşlarının başvuru sahibi olduğu ve bölgedeki bir soruna yönelik çözümlerde yol haritalarının belirlenmesi, sektörel analizlerin yapılması ve büyük ölçekli projelerin fizibilitelerinin hazırlanması gibi faaliyetlerin desteklendiği Doğrudan Faaliyet Desteği Programımızın alt ve üst destek limitleri 30.000 TL ve 85.000 TL olarak gerçekleşmiştir. Kamu kesimi ve sivil toplum kuruluşlarımızda görev yapan personellerin ihtiyaç duyulan alanlarda eğitim almalarını sağlayarak kurumsal kapasite gelişimini hedefleyen Teknik Destek Programımızda ise üst destek limiti 10.000 TL olmuştur.

Bölgenizde desteklenecek alanlar nelerdir ve bunu hangi kriterlere göre belirliyorsunuz?

Faaliyete geçtiğimiz 2010 yılından itibaren özel sektöre verdiğimiz desteklerin büyük bölümü imalat sanayine yönelik olmuştur. Destek programlarını kullanırken ajansımız tarafından hazırlanan, bölge illerimizin mevcut durumunu ortaya koyan ve geleceğe dönük projeksiyonların yer aldığı 2014-2023 TRB1 Bölge Planını dikkate almaktayız. Destek programlarımızda her il kendi özelinde değerlendirilmekle beraber bölge illerimiz arasındaki etkileşim de dikkate alınmaktadır.

Girişimcilere proje hazırlama aşamasında da destek veriyor musunuz?

Ajansımız bünyesindeki illerde faaliyet gösteren Yatırım Destek Ofislerimiz bölgemizde faaliyet gösteren/gösterecek girişimcilere devletimiz tarafından verilmekte olan tüm destekler hakkında bilgi vermekte ve girişimci faaliyet göstereceği alana göre yönlendirilmektedir. Ajansımız yeni girişimcilere mali destek sunmamakta ancak Yatırım Destek Ofislerimiz uygun yatırım yeri bulunmasından izin ve ruhsat işlemlerinin tek elden ve ücretsiz olarak takibine kadar yatırımın birçok aşamasında yatırımcılarımıza teknik destek sağlamaktadır. Yatırım Destek Ofislerimiz bilgi/destek talebiyle gelen girişimcilere destek olduğu gibi faaliyet gösterdiği ilde potansiyeli olan sektörlere yatırım çekmek için yeni girişimcilere yönelik ilin tanıtımını da yapmaktadır.

Size ulaşan projeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bahsi geçen ve yıl boyunca başvuruya açık olan Doğrudan Faaliyet Desteği ve Teknik Destek Programları ajansımızca değerlendirilip ajansımızın karar organı olan Yönetim Kurulumuza sunulurken proje teklif çağrısı yöntemi ile proje taleplerini topladığımız ve yılın sadece belirli bölümünde (örneğin 3 ay) açık olan programlarımız ajansımız dışından ve alanında yetkin bağımsız değerlendiriciler tarafından çapraz değerlendirmeye tabi tutularak değerlendirilmekte ve oluşan liste önce yönetim kurulumuzun onayına sunulmaktadır.

Dileyen herkes desteklerinizden yararlanabilir mi?

Özel sektöre yönelik mali destek programlarımızdan programın kapsamına giren sektörler faydalanabilirken, yatırım fikrinin olgunlaştırılması ve yatırım aşamasında teknik destek sunulmasında(diğer devlet teşvikleri, yatırım yeri vb.) sektör ayrımı bulunmamaktadır. Aynı şekilde kamu kurumlarına ve sivil toplum kuruluşlarına verdiğimiz desteklerde de kurumsal ayrım yapılmamaktadır.

Sizin eklemek istediğiniz başka bilgiler varsa lütfen ekleyin.

Halkımızın ekseriyetinde kalkınma ajansımızın sadece mali destek sağlayan bir kurum oluşu yönündeki yanlış algının son yıllarda değiştiğini görmekten memnuniyet duymaktayız. Takdir edersiniz ki sınırlı kaynakla her başvuru sahibine mali destek sağlamamız mümkün olmamaktadır. Ajansların kuruluş felsefesinde de mali destek merkeze alınmamış, bölgenin mevcut durumunu ortaya koyma, buradan hareketle bölgedeki sorunların bertarafına ve potansiyellerden faydalanılmasına yönelik planlar hazırlama, bu planlar ile proje geliştirilmesini sağlama, bölgemizde faaliyet gösteren paydaşlar arasında eşgüdüm ve işbirliğini geliştirme, bölgeye yatırımcı çekme gibi birçok iş kalemi bulunmaktadır.

2017 yılı küçük ölçekli projelere destek verme yerine ilde, bölgede çarpan etkisi çok daha büyük olacak büyük ölçekli projelerin desteklenmesi ve koordinasyonu üzerine yoğunlaşacaktır. Güdümlü Proje Desteği olarak adlandırdığımız destekle bahsettiğimiz büyük ölçekli projeleri destekleyebileceğiz. Ayrıca ajansımız yakın zamanda hükümetimizce açıklanan ve içinde bölge illerimizin de yer aldığı 23 ili kapsayan Cazibe Merkezleri Programı kapsamında başvuruları alabilecektir. Doğu ve Güneydoğu Bölgelerimizin seçili illerinde sosyoekonomik kalkınmayı hedefleyen Cazibe Merkezleri programı bölgemize yatırım yapmayı düşünen yatırımcılara yatırım yeri tahsisi, fabrika yapımı, sıfır faizli ve/ya düşük faizli yatırım kredileri gibi birçok kalemde ciddi destekler sunmaktadır.

Ajansımız kurulduğu günden bu yana kalkınmanın öznesinin insan olduğuna inanarak kurumsal kapasitenin geliştirilmesin için kurum/kuruluşlarda istihdam edilen personele yönelik eğitim faaliyetlerini desteklemiştir. Ajansımızın 2017 yılındaki hedeflerinden biri de bölgemizde gerek özel sektör gerekse kamu kesiminde istihdam edilen insan kaynağının kapasitesinin geliştirilmesine yönelik eğitim programlarını çeşitlendirmek olacaktır.

Röportaj: Emel Lakşe